Міжнародны дзень роднай мовы-2025

 

21 лютага ў Міжнародны дзень роднай мовы заўсёды болей  чуваць беларускую мову (тэлебачанне, радыё, вакол).

Так па жыцці склалася, што нам лягчэй размаўляць па-руску. Але і сваёй роднай мовы мы не губляем, не цураемся, як пісаў класік. Я, напрыклад, хаця ў атэстаце аб сярэдняй адукацыі стаіць "не вывучала", лёгка пераходжу на беларускую, калі нехта на ёй да мяне звяртаецца. Люблю чытаць па-беларуску, ёсць любімыя беларускія паэты і пісьменнікі.

Вучні 4-ага класа прыйшлі ў бібліятэку на эрудыт-турнір “Знаўцы роднай мовы”.

Падзяліўшыся на дзьве каманды “Рамонкі” і “Валошкі” , пачалі выконваць падрыхтаваныя заданні.

.

Напачатку прыгадалі, якой літары стаіць помнік у г. Полацку.

Помнік літары «Ў»  зроблены ў выглядзе вокладкi кнiгi. Цытата з верша Рыгора Барадуліна «Ад Еўфрасінні, ад Скарыны, ад Полацка пачаўся свет».

 Напісалі словы з «Ў» (у нескладовым). Дзяўчынкі за 6 хвілін, што сыпаўся пясок ў пясочных часах, прыдумалі 18 слоў, а хлопчыкі толькі 10.

Слоў такіх сапраўды знайшлося немала: аўтобус, воўк, шчоўк, шоўк, аўра, аўтар, клоўн, ноўтбук, настаўніца, аўдыторыя, аўдыенцыя, аўдыяфайл, аўкцыён, аўтамат, паўза, саўна, фаўна, раўнд, ластаўка, сяброўка, слоўнік, алоўкі…. ). Прыгадалі правілы, калі пішацца гэтая літара (пасля галосных і г.д.)

Потым удзельнікам патрэбна было скласці ланцужок з прапанаваных слоў. Умова - кожнае наступнае слова павінна пачынацца з апошняй літары папярэдняга.

Далей знаходзілі адпаведнікі - рускі/беларускі. Чамусьці складанасьці выклікалі словы – пацеркі/бусы, шпілька/булавка, коўдра/одеяло, гузік/пуговка, стужка/лента. Але ўсе пары знайшлі свае месца, хаця і неадразу. Затое апалонік/головастик злучылі хутка, што дзіўна. Мне здавалася, што дзеці не ведаюць гэтага слова.

Ёсць такія падманлівыя словы, якія гучаць аднолькава, а ў рускім і беларускім варыянтах маюць зусім рознае значэнне.

(трус     плот      дыван       краскi    нядзеля     лiст).

Калі ў беларускай мове плот - гэта забор, агароджа, то па-руску гэта приспособление для плавания.

Напрыканцы, кожны з удзельнікаў  напісаў  свае любімае беларускае слова і прымацаваў яго на паветраны шарык.

Слова былі розныя – абліваха, радзіма, знічка, вясёлка, цмок…і нават “чэрвень” - месяц, у якім нарадзілася дзяўчынака Жэня.

А ў спаборніцтве перамагло сяброўства. Усе атрымалі салодкія прызы, а каманда-лідар (Валошкі) яшчэ і блакноты.

Сябры, часцей размаўляйце на роднай мове самі і заклікайце тых, хто побач!

21.02.2025 г. Дуброўская сельская бібліятэка, бібліятэкар Бусел Л.Ф

 аг. Дуброва, Светлагорскі, Гомельская, Беларусь.