Я роднае слова люблю без прымусу, конкурс чытальнікаў

2016 ГОД ПА УКАЗУ ПРЭЗІДЭНТА Беларусі абвешчаны Годам культуры. Культура – гэтае паняцце убірае ў сябе, ў тым ліку, культуру мовы.   З 2000 года 21 лютага ўвесь свет адзначае Дзень роднай мовы.  У Дуброве яго адзначылі конкурсам чытальнікаў  “Я роднае слова люблю без прымусу”, які прайшоў у рамках раённага  Моўнага дня ў бібліятэцы “Хай слова роднае гучыць”.  Яшчэ напярэдадні былі развешаны абвесткі, прымаліся заяўкі на ўдзел у конкурсе.   Запісаліся, ў асноўным, вучні. На іх, наогул, і быў разлік. Мерапрыемства планавалася на шосты школьны дзень, як “культурная субота”.

Напачатку, па - за конкурсам выступіў Аляксандр Цярэшчанка - ў мінулым настаўнік, а  зараз працуючы  пенсіянер. Ён шчыра гаварыў пра адносіны да мовы, заклікаў не саромецца гаварыць па-беларуску, прачытаў урыўкі вядомых вершаў  з школьнай праграмы, якія дасюль захаваліся ў яго памяці, праспяваў две песні, якія напісаў ён  (“Мілая Дуброва”, “Дуброўскі край”).

Далей дзеці чыталі падрыхтаваныя вершы.

Аўтарытэтнае журы з настаўнікаў беларускай мовы Ніны Рыгораўны і Таццяны Ўладзіміраўны і  школьнага бібліятэкара Галіны Сямёнаўны вызначыла пераможцаў. Улічвалі веданне тэксту, выразнасць, эмацыянальнасць, артыстычнасць, правільнае вымаўленне.

Забягу наперад, скажу, што прызы ад бібліятэкі атрымалі ўсе ўдзельнікі. Але ў конкурсе павінны быць пераможцы.

Пакуль журы падводзіла вынікі, верш “Пра лянівага ката” чытала бібліятэкар Людміла Фёдараўна.

 Дыплом за першае месца ўручаны васьмікласніку з в. Палессе Маторыну Ілле. Ён так эмацыянальна прачытаў “Раманс”   Максіма Багдановіча, што ўсе паверылі, што чытаў ён асабіста для кожнага. Аднадушна былі вызначаны другое і трэццяе месцы. Дыпломы заслужылі  чацвёртакласніцы Пугачова Ксенія (в. Палессе)  і   Кузьмянок Насця (в. Дуброва).

Уступ бібліятэкара да конкурса.

Добры дзень, паважаныя сябры! Наша сённяшняя сустрэча прысвечана ці не самаму значнаму скарбу чалавека — роднай мове. Мова — душа народа, векавая памяць многіх пакаленняў, наш галоўны нацыянальны скарб. Жыве мова — жыве народ, жыве памяць продкаў.

Кожны народ 21 лютага адзначае Дзень роднай мовы. Першапачаткова з гэтай ініцыятывай выступіла краіна Бангладэш. 21 лютага 1952 года загінулі пяць студэнтаў, якія адстойвалі права навучацца на роднай мове. Зараз у свеце існуе больш за 6 тысяч моваў, палова з іх пад пагрозай знікнення. Каб гэтага не здарылася міжнародны фонд ЮНЭСКА абвясціў Дзень роднай мовы.

Па дадзеных апошняга перапісу, беларускую мову лічаць роднай 5 млн 58 тысяч жыхароў Беларусі. Гэта значыць, большасць грамадзян краіны. Пры гэтым 70%  аддаюць перавагу ў зносінах рускай мове. Толькі 6% жіхароў Мінска ўжываюць родную беларускую мову. Што, зразумела, вельмі мала.

Ці доўга пражыве дрэва, калі ў яго абсякуць карані? Якім стане чалавек, калі ў яго забяруць родную мову? І сёння гонар і абавязак усіх нас — шанаваць родную мову, абараняць яе ад ворагаў і крыўдзіцеляў.

А пачынаці трэба з чытання кніг на роднай мове. Паспрабуйце, у вас атрымаецца!
Артыкул "Я роднае слова люблю без прымусу!" пад маім прозвішчам   быў надрукаваны ў раённай газеце "Светлагорскія навіны" ад 25 лютага 2016, с.7.