Прочитано библиотекарем/Прачытана бібліятэкарам; отзыв/водгук

 Шчыра прызнаюся, што з задавальненнем чытаю па-беларуску. Хаця, трэба сказаць, што не так хутка, як па-руску. Чытаю я дома, на працы шмат іншых клопатаў...

Водгук на апавяданне Васіля Віткі “Трывога ў Ельнічках”.

Апавяданне называецца “Трывога ў Ельнічках”. Мне адразу захацелася даведацца: “А што за трывога? Адчаго? Чаму?”. Неадразу, але хутка закралася падазрэнне, што бяды наробіць хлапчук Юзік, з характарыстыкі якога і пачынаецца аповед.

У вёсцы, якая называецца Ельнічкі, жывуць суседзі Яўстрат Скачыляс і Адам Патрубейка. У іх сыны-равеснікі – Юзік і Толік. Юзік вісус і хуліган, злобны, а Толік добры і рахманы хлопец.     

Бацька Толіка зрабіў з кола буслянку і замацаваў яе на таполі каля сваёй хаты. У ёй буслы зрабілі гняздо і  вывялі птушанят. Хлопцы пасябравалі тым летам, яны назіралі за жыццём птушак. Аднойчы Юзік прапанаваў залезці на гняздо і ўзяць па адному бусляняці.  Толік не згадзіўся. Яны нават пабіліся з-за гэтага. Юзік схапіў стрэльбу свайго бацькі і … застрэліў бусла.

Каля таполі сабралася ўся вуліца. Асірацелая бусліха лётала над вёскай, бусляняты сядзелі гадодныя. Калі людзі разыйшліся, цэлая зграя буслоў акружыла забітага бусла. Гэта самы трывожны і самотны момант у апавяданні.  Потым бацька Юзіка выкапаў ямку ў вішняку і пахаваў забітага бусла.

Два бусляняці выпалі з гнязда, недачакаўшыся ежы. Іхняя маці гаравала і не пакарміла іх. Але яны не разбіліся. Толік забраў іх дадому і стаў карміць.

Пасля гэтага здарэння Юзік усю ноч разам з асірацелай бусліхай прастаяў на грудку, дзе пахавалі бусла. Яго шукалі бацькі. Толік адразу здагадаўся, дзе ён.  Знайшоўшы сябра, расказаў яну пра буслянят.  Яны дамовіліся іх гадаваць.

Апавяданне мяне ўзрушыла і запомнілася сваёй драмай. Шкада  раскіданую бусліную сям’ю, апусцелае гняздо. Круты нораў Юзіка, давёў яго да забойства птушкі. Хочацца верыць, што не ўсё яшчэ з ім пагублена, што гэты выпадак паўплывае на яго і спыніць.

Аповесць пра ўзаемаадносіны паміж людзьмі, дзяцьмі і птушкамі.

Верасень 2022 года, Бусел Люлміла 

https://buselluda.blogspot.com/2014/12/blog-post_18.html ссылка на пост 2014 года, прысвячаны Івану Чыгрынаву, Іван Чыгрынаў, 

Водгук на апавяданне “Міхаська” Цёткі

Гэтае апавяданне закранула маю душу, усхвалявала, выклікала спачуванне, а напрыканцы, нават і слёзы. Аўтар узнімае тэму дабра і зла, спагады і абыякавасці. Міхаська нарадзіўся вельмі непрыгожым. “У хлопчыка насок з добрую бульбачку, барада – бралем закручана, праз усенек левы тварычак чырвоная пляма радзімая. Адно вока глядзіць у правы бок, другое – у левы”, - так апісвае яго пісьменніца. З самага пачатку жыцця хлопчык застаецца сіратой. Няма каму яго любіць, толькі сонейка з ім забаўляецца і яго шкадуе. А пасля воспы яго нават куры пужаліся. Пачаў Міхась пасвіць кароў. Чураўся ўсіх, хадзіў насупіўшыся, не верыў нікому. Пастухі далі яму шмат прозвішчаў. Міхаська паўчаў, зубы сцяўшы, а ўпатайне ўсіх ненавідзеў. Ён помсціў і людзям і жывёле за свой нешчаслівы лёс.

Але адно здарэнне паўплывала на далейшае жыццё хлопчыка. Аднойчы пастухі лавілі параненага жорава. Птушка, выбіваючыся з апошніх сіл, кінулася да Міхася.  Ён абхінуў жорава поламі рванай світкі і растапырыў рукі. Хлопчык і птушка пасябравалі. Добра разумелі адзін аднога. Вельмі шкада іх абодвух, яны такія гаротныя. Нельга чытаць апошнія старонкі аповесці, каб не заплакаць. Моцна кранае сцэна, у якой мудры жораў, быццам родная маці, ідзе за дамавінай хлопчыка, праводзіць у апошні шлях сябрука.

 Абавязкова прачытайце гэтую невялікую, але такую эмацыянальную аповесць. Не ведаю дакладна, ці ёсць яна зараз у школьнай праграмме, трэба, каб была.

                                                                                    Людміла Бусел., 2014 г.

 Водгук на аповесць Кузьмы Чорнага “Насцечка”

Насцечка – гэта імя галоўнай гераіні аповесці. Дзяўчынка вучылася ў пятым класе, жыла з дзядуляй, бо тата яе памёр, а маці вучылася ў Маскве. Насцечка так звалі Насцю Закрэўскую ў класе.

Пачынаецца аповесць з выпадку з узделам яшчэ аднаго галоўнага героя Сержа, таксама пяцікласніка, аднакласніка Насці. Серж Мілеўскі быў эгаіст і задавака. Ён здзекваўся з дзяўчынак, якія на дзве галавы былі за яго ніжэй.  Стары Закрэўскі, дзядуля Насцечкі, забараніў дзяўчат і спытаў яго імя і нумар школы. Серж засвістаў, абазваў старога “старым чортам” і  зняважліва крыкнуў, што яго не баіцца. У класе таксама Серж хоцеў быць лепшым і першым. Яго бацька быў вялікі начальнік, хлопца ў школу прывозіў шафёр бацькі. Ён шчыпаў і штурхаў Насцечку, за тое, што яна была лепшай, за тое, што яе любілі.

Серж нацягнуў вяроўку каля пад’езда дома, дзе жылі Закрэўскія. Стары Закрэўскі хадзіў з палачкай, з-за ранення яшчэ ў маладосці. Ён зачапіўся і ўпаў  у лужыну. Але ён пазнаў таго хулігана, з якім ужо сустракаўся раней. Захварэўшы пасля гэтага  выпадку запальваннем лёгкіх, стары не прызнаўся ўнучцы, што ведае, хто гэта быў. Насцечка цяпер гатуе ежу, ходзіць у аптэку, у магазін. Серж здзекуецца з яе: то гарох рассыпле па класе, то пра’е дзірку ў бляшанцы і выльецца два літра газы, якую купіла Насцечка.

Стары не вытрымлівае і піша запіску дырэктару школы. Тут адкрываецца, што бацька зусім не ведае свайго сына, начальніку Мілеўскаму сорамна за паводзіны і ўчынкі сына. Ён расказвае яму пра сваю маладосць і аднаго сябра, які паўплываў на яго лёс. Іроніяй лёсу гэтым сябрам апыняецца стары Закрэўскі.

Мне спадабалася аповесць.  Вельмі раю ўсім яе прачытаць.

https://buselluda.blogspot.com/2020/10/blog-post_27.html Крыло цішыні Янка Сіпакоў.

https://buselluda.blogspot.com/2014/02/blog-post_25.html 

чытаем па-беларуску

https://buselluda.blogspot.com/2014/11/blog-post_8.html Міхась Пазднякоў, детям о Великой Отечественной войне

аўтар блога Л.Ф. Бусел, 27.09.2022 г.