Прочитано библиотекарем: "Вёска" Андрэй Федарэнка

        Андрэй Федарэнка, Вёска, 135 с. 

        мой водгук на гэтую кнігу. 

 Прачытала аповесць “Вёска” Андрэя Федарэнкі па парадзе Кастуся Антановіча, фотакарэспандэнта газеты “Культура”. Прыязжаў да нас у вёску со знакамітым Яўгенам Рагіным. Раней чытала Федарэнкі: “Афганская шкатулка”, “Шчарбаты талер”. Уражанні прачытанае  выклікала супярэчныя. Напісана аповесць у 1995 годзе. 

      1990 год. Мінск. Студэнта Антона Васкевіча выключылі з інстытута... афіцыйна  -"за п'янства", неафіцыйна  - "за нацыяналізм і палітычную недобранадзейнасць".
   Васкевіч едзе дадому ў родную вёску, дзе жыве яго маці. Ўладкоўваецца працаваць бібліятэкарам… Удзельнічае ў правядзенні рэферэндума 17 сакавіка 1991 года, калі большасць прагаласавала “за Саюз”, за захаванне СССР.  Вельмі сумна паказана аўтарам вясковае жыццё: п’янства, распуства, дэградацыя. Мяне каробіла, што галоўный герой курыў  у бібліятэцы, і не толькі курыў…жуць. Разумны хлопец, выдатнік у школе, два курсы ВНУ скончыў, чытае “Маладосць”, “ЛіМ”, а стаў сябрам вясковаму прастачку саракаговаму Пульсу, не самай лепшай частцы “маладзёжы”… 

Што спадабалася: апісанне дыялектаў, у кожнай вёсцы свая гаворка, сакавітыя словы (шчыруха, гарун,), прозвішчы таксама ў кожнай вёсцы свае, прыказкі, прыкметы сялянскія. Усходняе Палессе, ”саканне”, “Нідзе, ні ў адной мове не кажуць “наеўса, напіўса”. Так гавораць не толькі на мазыршчыне, а і на століншчыне. “ Язык ні польскі, ні конскі”, - кажа маці Антона.  Прыгожа апісана прырода, рэчка, рыба, лясныя жывёлы… Васкевіч адчувае сябе, як дома ў лесе, лузе, на рэчцы, яго рукі не забыліся сялянскай працы. Але месца яму ў роднай вёсцы няма.  Добра, што ён вяртаецца ў Мінск, каб працягнуць вучобу. 
Чытаецца аповесць лёгка, праглынула за адзін вечар.

“Зрэдзьчас” (зрэдку) -  сустрэла ў Федарэнкі, раней не чула такога слова.  Некаторыя сцэны і выпадкі – тыповыя, апісаны  вельмі рэалістычна. Здаецца такое было недзе побач са мною. Не ўцямлю, не зразумею, як, наогул, гэтая аповесць выйшла з друку? Ніякай цэнзуры ў нас ужэ няма? інакш, як зразумець, як апісаны выбары ў вёсцы? Другі раз чытаць дакладна не захочу.  Сумна ( 

автор блога бібліятэкар Людмила Бусел, 07.02.2017