Петрова (Тозик) Ольга Николаевна, 02.01.1944
г.р., бывший малолетний узник Озаричского концлагеря, живёт с 1980 года в д.
Дуброва.
“Мне тогда было 2 месяца от роду.
Всё, что знаю, со слов моей матери. Она много раз так подробно рассказывала, что я будто
сама всё это видела. Такое разве забудешь?”
Рассказ Тозик Прасковьи Иосифовны, 1922 г.р.
жыхаркі вёскі Казанск, Калінкавічскага раёна, мацяры Вольгі Пятровай.
 |
| Тозік П.І. |
Сперша ледзь у Няметчыну не трапіла.
Выратавала мяне малое дзіця на руках. Немяц цягнуў мяне да тых
аднавяскоўцаў, якіх атабралі, каб везці ў Германію. Нямецкі ахвіцер адразу не
паверыў, што дзіця мае. Дык я выняла грудзі, ды стала даваць дачцэ. Ёй было
ўсяго два месяцы, як сагналі нас ў лагер за Азарычы. Багата з нашага сяла там было: суседзі, родзічы, жанкі, старыя, дзеці. Нас выратаваў дзед Ян,
Камыш яго прозвішча, з радні нам яшчэ быў. Ён вады знаходзіў недзе ў
пельцы, буракі капаў на полі.. .Як аслабанілі, я не пайшла праз каранцін той. Дачка, Волька не
плакала ўжо. У ношку закруціла яе і пайшла праз лес да сяла. Дзед папярэдзіў, каб ішла
па слядох, бо міны вакол. Сустрэла ў лесе вайскоўца на кані, папрасілася, каб
пусціў. Кажу: “Не вытрымае дзіця той каранцін, дадому іду”. Ён кажа: “Ну, тогда
так, ты мяне не видела,
а я - тебя”.
Далей машына ваенная спынілася. Мяне -
ў кабіну, а ношку маю салдат на кузаў хацеў закінуць. Я войкнула: “Там –
дзіця!”. Ён замёр, потым паціху так, нібы не верачы, палажыў на зямлю.
У Казанску, у нашай хаце госпіталь быў.
Дохтар агледзяў малечу: “Тифа
нет, сильное истощение”. Там і выхадзілі яе. Я пры тым госпіталі дапамагала.
Быў такі выпадак. Памерла цётка-
родзічка наша, дык мяне і на пахаванне не адпусцілі, пабаяліся, што кіну дзіця.
Выпадкі такія былі. Людзі ад голаду і галечы з розуму сходзілі..
Запісана і апрацавана Бусел Людмілай
2000 г.
 |
| Тозік В.М. |
 |
| Петрова О.Н. |
Автор блога Людміла Бусел, 03.02.2018 г.
Комментариев нет:
Отправить комментарий